2009年4月17日星期五

Chüshtiki Téléfon Nomuri

Aptori: Tarim Dadxah
Gherayib qisseler, ejayib hékayiler we dilni aldaydighan epsane-riwayetlerge qiziqish qedimdin insan balisigha udum bolup kelmekte, pelekning chaqi her zaman we her makanda ademni her xil késelliklerge giriptar qilip qoyidighan ishmu qedimdin bolup kelmekte. Ene shundaq ajayibatlarning timsalidin bolmish bu hékayimiz hörmet we izzet igilirige xupiyane qalmighayki, Aynigar muellim her düshenbide ishxanigha kélipla xuddi uzundin-uzun chüshlirini xolum-xoshniliridin ayimaydighan dilkesh momaylirimizdek körgen chüshlirini ishxanidikilerdin ayimaydighan boldi. Bughu bir adettiki ish idi, emma bu chüshlerning ghelitilikidin ishxanidikiler Aynigarning salametlikidin ensirepmu qélishti. Yéqinda Aynigar muellimge séhriy réalizm éqimidin ders ötüsh toghra kélip qaldi. Ders ötüsh teyyarliqi mezgilide u Garsiya Markozning «yüz yil ghéribliq»romanini qayta-qayta oqup, romandiki pérsonaj Boéndiye jemetini estayidil tetqiq qilish bilen bille yazghuchining uslubi we turmushinimu etrapliq matériyal tépip tetqiq qildi. Séhriy réalizm éqimini chüshendürüsh üchün u buningliq bilen boldi qilmay yene Franz Kafkaning eserlirini qayta-qayta oqudi, hetta séhriy réalizmning tarixini yenimu uzartish üchün tetqiqatini chongqurlashturup bir chaghlarda « Asiya Kindiki» gézitide élan qilin'ghan, Ehmedjan Tursun Fransuz tilidin terjime qilghan Mopassanning fantaziyilik hékayilirinimu bu éqimgha qoshuwaldi. Ders teyyarlash dawamida kéche-kéchilep roman-hékaye oqushqa bérilip ketken Aynigar közi uyqugha ilin'ghan haman xuddi roman yaki hékaye weqeliridikidek weqeliki bar chüshlerni deslepte üzük-üzük, ghuwa körüdighan bolsa kéyinche toluq we roshen körüdighan boldi. Shundaq chüshlirining birige u özichila « chüshtiki téléfon nomuri» dep isim qoyuwalghan we ishxanidikilerge sözlep bergen idi !
« Chüshtiki téléfon nomuri»
Tün nisbide qattiq jiringlighan téléfon Aynigarni chöchütüp oyghitiwetti. Shérin uyquluqtiki hurunluqi tutqan Aynigar téléfon xéli jiringlighiche téléfonni almidi,lékin téléfon toxtap qalidighandek emes idi, axir érincheklik bilen esnep kérilginiche turupkigha qol uzartiwétip éri idrisning kutubxana öyde üstel chirighi aldida bir néme yéziwatqinini bayqidi-de, érige taza achchiqi kélip «méni aware qilghiche téléfonni alsa bolmamdighandu» dep ghudurap turup turupkini aldi.
- Wey ,- déyishige qarishi terep jimmide turuwaldi, turupkidin qarishi terepning birhazaghiche pushuldighan tiniqila anglandi. Bu qopal tiniqlardin bir er ikenliki melum idi.
- Wey, kimni izdeysiz?- Dédi Aynigar özini bésiwélip sewrchanliq bilen.
- Siz... Siz Aynigar bolamsiz? - Dédi qarishi tereptiki er nahayiti titrenggü awazda.
-Shundaq, siz kim bolisiz?
- Buni sorimang ! ete men hazir dep béridighan téléfon nomurigha téléfon béring ! shu tapta qolingizda qelem bolsa yéziwalghan bolsingiz boptiken ...
- Siz zadi kim?- Aynigar qarishi terepning gépining bélige tepti, shu tapta u térikip aranla turatti. - Derhal xatiriliwélip ete mushu nomurgha choqum téléfon béring ! - u er Aynigarning térikkinige perwamu qilmay gépini dawamlashturdi - 13201398281, yéziwéling ...
- Bu kimning téléfoni? Men némishqa téléfon qilghudekmen?- Aynigar qattiq térikip sözligen bolsimu qarishi terep perwasizla téléfon turupkisini qoyuwetti. Aynigar téléfon turupkisini qoyghiche oyghinip ketti.Shu oyghan'ghanche Aynigarning közige qayta uyqu ilinmidi, téxi tang yorumighan bolup ürümchi waqti 3.45 Bolghan idi.Shundaqtimu Aynigarning emdi uyqusi kélidighandek emes. U ornidin turup kutubxana öyge chiqti. Idris balkonda tamaka chékiwatatti. - Kimdin kelgen téléfon iken?- Dédi Idris. Gepmu qilmay domsiyip turghan Aynigarning yénidin xuddi wabadin qachqandek yanchilap ötken idris yenebir hujrigha kirip ketti. Aynigar balkondin sirtqa tikilginiche bayiqi ghelite téléfonni oylap qaldi, «kimdu bu yérim kéchide téléfon qilghan? 13201398281, Hejeb asanla ésimde tutuwaldim, zadi kimning téléfoni bolghiydi?...» Idrisning xoriki aynigarning xiyalini bölüwetti. Aynigar bu xorektin jaq toyup kéliwatqan bolsimu emma shu tapta bu xorekni séghinip qalghan idi. Bir heptidin béri batniship yürüwatqachqa Aynigar ayrim yétiwalghan idi. Mana, sübhidiki ich pushuqi shu tapta uni qiynawatatti, nawada adettiki chaghlar bolidighan bolsa bundaq pursetler hergiz qoldin ketmigen bolatti. Mingteste ikki saetni ötküzgen aynigar yuyunup-tarinip girimini tügetti-de nashtiliqqa tutush qildi... Chüshtin burunqi ikki saetlik dersini tügetken Aynigar uttur öyge qaytip kélip téléfon turupkisini qoligha aldi:
- Wey,- awazining qopalla chiqip ketkinini sezdi-yu perwasiz qarishi tereptin sada chiqishini kütüp turdi. Chüshtin burunqi ikki saetlik derste kallisigha kiriwalghan héliqi téléfon nomurigha bolghan achchiqi téxi yanmighan idi.
- Aynigar muellimusiz?- Chaqmaqtek jarangliq anglinidighan bu awaz ham süzük hem téz idi.
- He, men shu, siz kim?- Dédi aynigar taqetsizlinip.
- Bügün kechte siz bilen sözleshmisem bolmaydighan bir ish bar idi...
- Siz zadi kim?
- Kechte «ziba samawar shorpixanisi» gha bir kelgen bolsingiz ...
- U yerde néme bar manga?Özingiz zadi kim bolisiz? Seherde téléfon qilghan er kim? - Taqiti taq boluwatqan aynigarning köngli qandaqtur bir shumluqni sezdi bolghay, yürek rétimi tézliship, achchiqi méngisige tepmekte idi...
- Seherde akamni sizge téléfon bergüzgen idim... Ötünüp qalay, kechte bir kelgen bolsingiz, men siz bilen choqum sözlishishim kérek, men sizni tonuymen, choqum... Téléfonni jan-jehli bilen qoyuwetken Aynigar özini kariwatqa tashlidi. Uning wujudini alliqandaq bir köngülsizlik chulghimaqta idi. Zadi néme ishtu? Bu aka-singillar méni némige shunche aldirash izdep kétidighandu?... Kech saet 6.00 Bolghanda “anangni atanggha perdazsiz körsetme” dégenlerni xiyalidin ötküzgen Aynigar érining kélishini kütmeyla oghli Okyanni tapshuruq ishleshke buyrup qoyup «ziba samawar shorpixanisi» gha yol aldi, gerche ariliq yéqin bolsimu dékabirning achchiq soghiqi yüzge neshterdek urulidighan bolghchqa, uning üstige Ürümchining tunji qardiki yolliri téyilghaq bolghachqa, Aynigar ikki béket yergimu Taksi chaqirip yürüp ketti. Alahezel besh minuttila «ziba» ning aldigha kelgen Aynigarni pelempeyde turghan yashla bir yigit salam bérip kütüwaldi.
- Siz aynigar muellimghu –deymen? - Dédi yigit. Ozayidin xélila kélishken yigit ikenliki chiqip turatti. Égiz, pakiz kiyin'gen yigit qarimaqqa 30 yashlarda körünetti. Buruti tolimu yarashqan bu yigit tunji körgen kishige Türkiye naxsha cholpini Ibrahim Tatlisésni eslitetti.
- Siz kim?- Dédi Aynigar taksi shopuri qayturghan pullarni somkisigha séliwétip.
- Men singlim üchün aldingizgha chiqtim, hernéme bolsa kelmey qalmidingiz, men Ilyas Idris bolimen... Qizziq, ejeb ish-he bu? Érimning isim-familisi idris ilyas idi, bu ademlermuze, isim tépilmighandek mundaqmu yéqin kélidighan isimlarni qoyghini némisi? Dep oylidi Aynigar qarishi terep özini tonushturuwatqan shu deqiqilerde we özini tonushturghan yigitning keynidin «ziba» gha kirdi. Liqqide toshqan bu kélengsiz ghizalinish zalini bedbuy aq haraq we közni échishturidighan achchiq tamaka isi bir alghan idi. Bu künlerde Ürümchiliklerge mushundaq sorun'gha bérip ghizalinish modigha aylan'ghan idi. Ichkiridiki bir orunda közning yéghini yégüdek chirayliq we süzük bir éghir'ayagh chokan ornidin turup Aynigargha salam berdi, Aynigar u körsetken orun'gha kélip olturdi. Shirede samawar shorpisi poruqlap qaynawatatti. Aynigar özini aran-aran tutup olturushigha:
- Peltoyingizni mawu orunduqqa qoyayli, - déginiche Ilyas uning orunduqning yölenchükige artqan peltosini chirayliq qatlap yandiki orunduqqa qoydi. Andin aynigarning aldigha choka, texsilerni tizip «mulazimet» qilghili turdi.
- Ghizagha ishtihayim yoq, zadi néme ish idi? Siler kim bolisiler? Biz ezeldin tonushmisaq, méni némige méhman qilmaqchi bolup qaldinglar?- Aynigar shirege qarapmu qoymay gépini tüzla dewerdi.
- Mundaq gep idi aynigar muellim,- dédi chokan (emeliyette yashla bir qizdek körünetti, éghir ayaghliqini démise héchkim uni toy qilghan, dep bilmeytti), - men éringiz Idris muellimdin éghir ayagh bolup... Aynigarning bashliri charaslap köyüwatqan otqa tashlan'ghandek qizzip chingqaldi, reswachiliqni bilmeywatqan bu qanjuqni jar sélip tillighiniche kanaydin boghdi, emma shu chaghda Ilyas Aynigarning mürisidin silkip tartti. Aynigar bar awazini qoyuwétip tillighiniche héliqi reswani jan-jehli bilen boghushqa intildi...
- Aynigar, Aynigar...- Ilyas uning mürisidin tutup ittirip yiqitiwetti, emma uning quliqigha éri Idrisning awazi anglandi... Qaraterge chömülgen Aynigar oyghinip ésige kelginide éri Idrisning baghrida yatqinini körüp :
- Towa, bu néme karamet? Néme alamet? Téxi bayila …- dédi we Idrisning boynigha ésilip yighlap ketti.
- Uh, axir oyghanding, - Idris xotunini méhribanliq bilen bir yan'gha qoyup ornidin turup bir piyale chay élip kirip - chay ichiwalghin - dédi. Shundila Aynigar özining éri bilen kariwatta yatqinigha ishendi. Öyining, kariwitining, érining özining ikenlikige ishen'gen Aynigar aldida özige chay tutup méhribanliq bilen tikilip turghan érining shutapta özige ogha tutup turghandek körünüp ketti. Chünki bayiqi chüshidin endishe qilip qalghan, érige shek keltürgen idi. Bayiqi reswa rasttinla érining ashnisimidu? Nawada shundaq bolsa bundaq erning qolidin qandaqmu chay ichey?
- Qara bastimu – néme séni? - Érining méhribanlarche köyünüp dewatqan gepliri Aynigarning qulaqlirigha musht bilen urghandek anglinip ketti. Ornidin turup éri tutqan chayni almay ashxanigha chiqti.
- Apa chay, - dédi 7 yashliq oghli okyan. Shundila Aynigar özini eslige kelgendek sezdi. Oghligha chay ichirip bolup saetke qaridi.Saet 3.45 Ötken idi. U derhal téléfon yénigha kélip turupkini aldi-de «13201398281»ni basti. Qarishi tereptin aptomatik sistémining对不起,你所拨打的号码是空号 dégen awazi keldi.
- Néme boldung?- Idris heyran bolup soridi. Bayiqilarning chüsh ikenlikige ishen'gendin kéyinla Aynigar bu chüshlerni idrisqa sözlep berdi.
- Beeyni kinoning özinila chüshepsen-de xotun, qizziq chüshken!- dédi Idris qahqahlap külginiche. «Towa, séhriy réalizm méni séhirlep qoyuwatamdu –néme?»Dédi aynigar ichide ! Idris derhal xotunini baghrigha bésip yotqanni pürkiwaldi ... birdemdin kéyin xélidin béri jimip qalghan hujra öyni xuddi zeylikte ketmen chapqanda chiqidighan awaz bir aldi , bezide bu awaz qurumighan Enjan témigha éshek tepkende chiqidighan awazdek anglandi...

没有评论:

发表评论